در این محتوا قصد داریم به توضیحاتی درباره‌ی صداهای بلند و اثر آن بر شنوایی و به صورت اختصاصی به اکوستیک مطب ادیومتری و عایق صوتی شنوایی سنجی و همچنین روش های کاهش صدا اتاق شنوایی سنجی بپردازیم.
آسیب‌های شنوایی و شنوایی سنجی
اگرچه پیشرفت تکنولوژی به روش‌های مختلف، سبب بروز آسیب‌های جدید به سلامت افراد شده است؛ پیشرفت علم هم در زمینه‌های مختلف سبب جلوگیری یا درمان انواع و اقسام این بیماری‌های و اختلالات خواهد شد.
یکی از این آسیب‌ها، مشکلات شنوایی است. این مشکلات بر اثر دلایل مختلفی مانند سروصدای بلند دستگاه‌ها و سروصدا در محیط‌های شهری و یا حتی مشکلات ژنتیکی و کهولت سن ایجاد می‌شود.
شنوایی سنجی یا ادیومتری
شنوایی سنجی (Audiologists) در واقع انواع تست‌هایی هستند که برای بررسی انواع اختلالات شنوایی، تعادل و سایر سیستم های عصبی به کار می‌روند. پزشکان و متخصصان این حوزه این تست‌ها را انجام،شناسایی، ارزیابی و مدیریت می کنند. تست ادیومتری شامل تکنیک‌ها و روش های بدون درد و غیر تهاجمی است؛ این آزمون‌ها توانایی افراد در شنیدن صداهای مختلف را می سنجد. به عبارت دیگر، عملکرد مکانیزم شنوایی فرد در این آزمون‌ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. عمده این آزمون های صوتی در شرایط اکوستیک مطب ادیومتری انجام میشوند؛ به همین دلیل از دقت بالایی برخوردارند.
محیط اکوستیک مطب ادیومتری
تست شنوایی سنجی توسط دستگاهی به نام ادیومتر گرفته می‌شود. روند کار این تست به این شکل است که: ابتدا هر گوش به صورت جداگانه تست می شود. پس از انجام آزمایش هر دو گوش ، نتایج به صورت ادیوگرام یا همان نوار گوش ثبت می شود و میزان شنوایی گوش محاسبه می شود.
از آنجایی که حساسیت تست ادیومتری بر صداست؛ پس علاوه بر سلامت دستگاه‌های آزمایش ، محیط آزمایش هم باید از سکوت نسبی برخوردار باشد.
- هرچند که ادیومتریست‌ها می‌توانند آزمایشات را در اتاق‌های ساده‌ی آرام و ساکت ثبت کنند اما بهترین روش استفاده از شرایط اکوستیک مطب ادیومتری یا اتاقک‌های اکوستیک است. مزیت این اتاقک‌ها و اتاق‌ها، استاندارد بودن آن‌ها در ارتباط با غربالگری و سنجش صداست.
اگر این آزمایشات در اتاق های غیر آکوستیک رخ می‌دهند، باید با استفاده از روش‌های دیگر میزان موردنیازی از سکوت نسبی در فضا برقرار باشد.
مقاله پیشنهادی: “عایق صوتی چیست؟ “
استانداردهای اکوستیک مطب ادیومتری
همانطور که همواره گفته‌ایم آکوستیک کردن تمام فضا به صورت صددرصدی کاملا اشتباه است و خود این عمل سبب بروز خطاهای جدیدی در تست‌ها و آزمون‌ها می‌شود. از همین رو سازمان بهداشت و ایمنی شغلی یا OSHA که مخفف عبارت Occupational Safety and Health Administration می‌باشد، حداقل شرایط لازم برای انجام ادیومتری غربالگری و اکوستیک مطب ادیومتری را بیان کرده است.
مطابق این استاندارد در اتاق شنوایی سنجی برای انجام ادیومتری غربالگری:
- صدای زمینه ای (Background Noise Level) در هر کدام از فرکانس های ۵۰۰،۱۰۰۰ ، ۲۰۰۰ ، ۴۰۰۰ و ۸۰۰۰ هرتز نباید بیشتر از حد مجاز باشد. بر این اساس، کافی است قبل از انجام ادیومتری، اتاقک شنوایی سنجی از نظر میزان صدای زمینه‌ای توسط یک صدا سنج (sound level meter ) در فرکانسهای مورد نظر بررسی شود.
- علاوه بر لزوم مطابقت با استاندارد فوق، اتاقک مورد نظر برای انجام ادیومتری نباید در مجاورت محل عبور و مرور وسایل نقلیه یا مجاور مکان های پر سر و صدا باشد. در هرحال شرایط صدای زمینه ای اتاقک شنوایی سنجی باید Stable باشد.
بنابراین درصورت مطابقت با استاندارد OSHA، می توان ادیومتری را در آن اتاقک یا فضای اکوستیک مطب ادیومتری انجام داد.
از توضیحات بالا میتوان به این نکته رسید که اگرچه وجود اتاق آکوستیک دقت آزمایش را بالا می‌برد و شرایط را نسبتا ایده‌آل میکند؛ اما در صورت نبود امکانات و آکوستیک نبودن اتاق هم میتوان با برقراری شرایط گفته شده تحت استاندارد ، از درستی نتایج آزمون‌ها مطمئن شد.
اکوستیک مطب ادیومتری
به طور کلی، آکوستیک فضای ادیومتری وابسته به سه عامل و نکته اصلی است:
- ابعاد فضا
- چیدمان فضا
- کاور کردن بخش‌های زائد فضا
در ادامه با توضیح مختصری از هر یک از نکات، آشنا خواهیم شد:
-
ابعاد فضا
در حالت کلی فضای کوچک 1*2 یا 2*3 را به عنوان فضای شنوایی سنجی در نظر می‌گیرند. هرچه فضا کوچکتر باشد، کنترل صدا در آن بهتر انجام می‌شود. بنابراین در این ابعاد به راحتی میتوان صدا را تا حد زیادی مدیریت کرد. همچنین استفاده از اتاقک‌های آکوستیک به جای اتاق هایی که نیازمند عایق صوتی هستند؛ هم مرسوم است.
-
چیدمان فضا
برای چیدمان یک فضا، بهتر است از وسایلی استفاده شود که صدا را جذب می‌کنند. استفاده از پرده‌های ضخیم ، مبلمانی با پارچه های ضخیم مثل مخمل و چیدمان متناسب با فضا، به کاهش صدا در محیط یاری میکند.
در بحث آکوستیک ، اولویت با بهینه سازی فضا و کاهش صدای محیط به کمک وسایل موجود در فضاست. برای مثال استفاده از پارکت ، به جای سنگ در کف اتاق و یا استفاده از قالیچه و فرش در فضا، تاثیر به‌سزایی در کنترل صدای محیط دارد. قرار دادن کتابخانه، قفسه، چوب لباسی و پرده‌های ضخیم هم بر این موارد موثرند.
-
کاور کردن بخش‌های زائد فضا
مقصود ما از استفاده از کلمه‌ی زائد در معنای بیهوده نیست؛ بلکه منظور از بخش‌های زائد فضا ، بخش هایی جز دیوارها و کف و سقف است. برای مثال تیر و ستون‌های برآمده در فضا، کلید و پریزها، سقف کاذب، داکت‌ها و تاسیسات همگی جزئی از این بخش محسوب میشوند. به همین دلیل بهتر است که این اجزای فضا ، عایق صوتی شوند.
پیشنهادات عایق صوتی
در بخش قبل اشاره شد که برخی از بخش های یک محیط زائدند؛ مثل تیر و ستون در فضا. در یک فضا، تیر و ستون‌ها نقش انتقال دهنده‌های صدا را دارند. همانطور که با ترمز گرفتن یک ماشین در خیابان، لرزش و صدای حاصل از ترمز از طریق فونداسیون خانه به طبقات بالاتر منتقل می‌شود؛ صدا نیز از طریق تیر و ستون منتقل می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که این ستون‌ها و تیرهای فضا به وسیله فوم‌های شانه‌تخم مرغی کاور شوند.
- فضای ادیومتری ، فضایی با ابعاد کم است و اغلب برای کاربری‌های ریکورد و ضبط صدا ، شنیدن صداهای زیر و بم و حساس و همچنین انجام تست‌های شنوایی استفاده می‌شود. از همین رو پیشنهاد می‌شود که برای چنین محیطی از فوم های شانه تخم مرغی ضخامت 3.5 سانت دانسیته 30 استفاده شود . همچنین در صورت امکان میتوان از موکت‌های پرز بلند برای کف اتاقک شنوایی سنجی هم استفاده کرد.
سخن آخر
با دوره‌ی تمام آنچه که گفته شد میتوان به یک جمع‌بندی مختصر رسید:
اتاق شنوایی سنجی، فضایی کوچک برای انجام تست های شنوایی و آزمون‌های صدا است که نیاز است با توجه به حساسیت ها و استانداردهای تخصصی، ورودی و خروجی صدا کنترل شود. به همین منظور آکوستیک اتاق و اتاقک‌های ادیومتری ، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و شامل تمامی اتاق‌های شنوایی سنجی می‌شود. آنچه که در بحث آکوستیک این فضاها متفاوت است ویژگی‌های هر فضا و نیازها و استانداردهای موردنظر است که به تبع همین موارد شرایط عایق صوتی فضا هم متفاوت است. همین تفاوت در شرایط سبب می‌شود که توصیه کنیم؛ از راهنمایی مشاوران کهن عایق استفاده کرده و با فرستادن یک فیلم 20 ثانیه‌ای از فضا، آکوستیک مناسب محیط موردنظر خود را انتخاب کنید.
صفحه جامع فضاهای تخصصی و مطب‌ها
